Çini Sanatının Türkler’de Gelişimi

0
486
Çini Sanatı Nedir?

Kil’in belirli bir orada su ile karıştırılması sonrasında şekil verilerek çamur levha haline getirilir. 920 derecede pişirilmesiyle zinterleştirildikten sonra üzerine genelde el ile motifler işlenip, boyanarak lüster ve sır-içi boyama tekniği ile ikinci 920 derecelik fırınlarda pişirilerek zinterleştirilir. Toplumsal alanlara dekoratif bir görüntü katmak maksadıyla uygulanan sanat dalıdır.

Geleneksel Çini Sanatının Türklerde ki Zengin Örnekleri

Geleneksel Türk sanatlarından biri olarak çini, Türk dini mimari yapılarda karşımıza çıkmaktadır.  Genellikle Cami,  Türbe, Köşk, Saray ve Çeşme gibi iç ve dış yapılarda süslemelerde kullanılmış seramik üründür. Türk tarihinde yoğun olarak Türklerin yerleşik hayata geçmesiyle birlikte çini sanatının etkisi toplum üzerinde artmıştır. Büyük Selçuklu Devleti,  Anadolu Selçuklu Devleti ve Osmanlı İmparatorluğunda kullanılmıştır.

Seramikte Çini işçiliğinin ilk örnekleri Anadolu Selçuklu devletine dönemine denk gelmektedir. Bu yapılar genellikle Camiler, Medreseler, Köşkler ve Saraylarda olmuştur. Kullanılan motifler ise yoğun olarak; Selçuklu Sekizgeni içerisinde At, Oturan Adam, Çift başlı kartal, Güneş motifleri ve Geometrik Motifler bulunurken renk olarak ise her kesimin bildiği Türk mavisi ve siyah renk ağırlıklı olarak kullanıldığı gözümüze çarpmaktadır.

Mimarideki örneklerini sıralayacak olursak; Sivas’da Gök Medrese, Keykavus Şifahanesinde ki Türbe, Malatya Ulu Cami, Konya, Sahip Ata Cami ve Külliyesi, Alâeddin Cami, Kayseri, Keykubadiye Sarayı, Konya, Karatay Medresesidir.  Mimaride kullanılan dekoratif duvar panolarının yanı sıra mutfak malzemeleri olarak kullanılan ( Tabak, Kâse, Bardak,  Testi, Vazo, vb.) uygulama alanı bulmaktadır. Türkiye’de İznik ve Kütahya’da yoğun olarak çini sanatı yapılmaktadır.

Türkiye’de Çinicilik

Günümüzde bu sanat dalının yok olmaması için Kütahya’da 1950 yılından itibaren bilinçli olarak faaliyetlerini yürüten Kütahya Seramik ve Çini üreticileri ve sanatkârlar derneği (KÜÇİSAT). Türk İslam dünyasında yüzyıllarca sayısız eserleri süsleyerek günümüze ulaşan geleneksel el sanatını gelecek kuşaklara kültür mirası olarak aktarmaktadır.

Türkiye de el yapımı olarak üretilen çininin %80’i yurt dışına ihraç edilmekte yurt dışında ise el yapımı çiniler çok fazla talep görmektedir. Bir toplum kendi kültür değerlerine sahip çıkarak yüzyıllardır devam eden geleneğini devam ettirmektedir.

Önceki İçerikReform
Sonraki İçerikSürrealizm Akımının Ortaya Çıkışı

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz